2015 yılı konut kira geliri hangi tarihe kadar beyan edilecek? Ne kadar vergi ödeyeceğiz?
Ödenecek vergi nasıl hesaplanacak işte bunların cevabını Tarsuslu tanınmış genç vergi müfettişi Yusuf Artar verdi.
Gelir Vergisi Kanunu’na göre, sahip olduğu konutlarını kiraya verenlerin elde ettikleri kira gelirleri gayrimenkul sermaye iradı olarak gelir vergisine tabidir. 2015 yılına ilişkin bu gelir 1-25 Mart 2016 tarihleri arasında yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilerek Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödeneceğini hatırlatan Yusuf Artar geç kalınmaması konusunda vatandaşı uyardı.
Fakat 2015 yılı için kazancın 3.600 TL’si belli şartlar altında istisnadır. Yani bu tutar toplam kira gelirinden düşülür ve vergilendirilmez diyen Artar ” Kısaca açıklamak gerekirse;
- 2015 yılı içerisinde elde edilen toplam kira geliri 3.600 TL’yi aşmıyorsa beyanname verilmez, gelir vergisi ödenmez. (GVK m. 21, m. 86/1-a)
- Fakat ticari, zirai ya da mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirmek zorunda olan mükellefler 3.600 TL’lik istisna tutarından faydalanamazlar. (GVK m. 21/2)
- Yine, ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayrisafi tutarı 106.000 TL’yi aşanlar, 3.600 TL’lik istisna tutarından faydalanamazlar. (GVK m. 21/2, m. 103)
Öte yandan, kira gelirine ilişkin verginin, aynı Kanunun 74. maddesinde yer alan birtakım giderlerin düşülmesinden sonra hesaplanması gerektiği hüküm altına alınmıştır. (Örneğin ev sahibi tarafından ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri gibi.) Fakat ev sahibi bu giderlerinin yerine dilerse, gelirinin %25’ini götürü olarak indirebilir. Uygulamaya bakıldığında ev sahipleri, hesaplamanın kolaylığı ve gerçek gider tutarının götürü gider tutarından daha düşük olmasından dolayı genelde götürü gider usulünü (gelirin %25’ini indirmeyi) tercih etmektedirler.
Kısacası, yıllık kira gelirinden (gerekli şartların taşınması halinde) öncelikle istisna tutarı düşülür, kalan tutardan gerçek veya götürü gider tutarı düşülür ve kalan son tutar üzerinden vergi hesaplanır.
Konuyu bir örnekle açıklayalım: Sahip olduğu konutunu yıllık toplam 6.000 TL’ye kiraya veren bir kişi yukarıdaki istisna şartlarını taşıdığı takdirde şu şekilde vergilendirilecektir:
- Öncelikle 6.000 TL’den 3.600 TL’lik istisna tutarı düşülür:
6.000 TL – 3.600 TL= 2.400 TL
- Kalan 2.400 TL’nin %25’i “götürü gider” olarak düşülür (İsteyenler şartları taşımaları halinde götürü gider yerine GVK m. 74’te sayılı gerçek giderleri indirebilirler.):
2.400 TL x %25= 600 TL (Götürü Gider Tutarı)
2.400 TL – 600 TL= 1.800 TL (Vergi Matrahı)
- Giderler de düşüldükten sonra kalan 1.800 TL’nin GVK m. 103’te yer alan gelir vergisi tarifesine göre vergisi hesaplanır (Mükellefimiz için hesaplanması gereken vergi oranı %15’tir.):
1.800 TL x %15= 270 TL (Hesaplanan Gelir Vergisi Tutarı)
- Sonuç olarak 2015 yılında kiraya verdiği evinden toplam 6.000 TL kira geliri elde eden ev sahibi bu gelirine ilişkin 270 TLgelir vergisini 1-25 Mart 2016 tarihleri arasında yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan ederek Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödemekle yükümlüdür.
Farklı kira tutarlarına göre ödenecek vergi tutarları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
| Konut Kira Gelirlerinin Vergi Hesabı Tablosu (TL) |
| Aylık Kira |
Yıllık Kira |
İstisna Tutarı |
İstisna Düşülmüş Gelir |
Götürü Gider (%25) |
Vergi Matrahı |
Ödenecek Gelir Vergisi |
| 300 |
3.600 |
3.600 |
0 |
0 |
0 |
0 |
| 400 |
4.800 |
3.600 |
1.200 |
300 |
900 |
135 |
| 500 |
6.000 |
3.600 |
2.400 |
600 |
1.800 |
270 |
| 600 |
7.200 |
3.600 |
3.600 |
900 |
2.700 |
405 |
| 700 |
8.400 |
3.600 |
4.800 |
1.200 |
3.600 |
540 |
| 800 |
9.600 |
3.600 |
6.000 |
1.500 |
4.500 |
675 |
| 900 |
10.800 |
3.600 |
7.200 |
1.800 |
5.400 |
810 |
| 1.000 |
12.000 |
3.600 |
8.400 |
2.100 |
6.300 |
945 |
| 1.500 |
18.000 |
3.600 |
14.400 |
3.600 |
10.800 |
1.620 |
“Hazır Beyan Sistemi”
Bunun yanı sıra ev sahipleri, kira gelirlerine ilişkin ödemekle yükümlü oldukları vergilerini Gelir İdaresi Başkanlığının aşağıda yer alan bağlantısı üzerinden hesaplayabilir, Başkanlığın “Hazır Beyan Sistemi”ne girerek beyan edebilirler.
https://intvd.gib.gov.tr/internetvd/template.jsp?page=IVD_HSP_GMSI
Şunu da hatırlatmak gerekir ki, evini dayı, teyze, amca, hala gibi akrabalarına veya arkadaşlarına bedelsiz tahsis edenler kira alıyormuş gibi kabul edilir. Kiranın tutarı da emsal kira bedeline göre hesaplanır. (GVK m. 73) Dolayısıyla mükellefin bu bedel üzerinden hesaplanan gelir vergisini ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Diğer taraftan evin, anne, baba, kardeş, büyükanne, dede ya da toruna bedelsiz tahsis edildiği durumlarda ise emsal kira bedeli esası uygulanmaz. Bu durumda mükellefin gelir vergisi ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. (GVK m. 73/2)
Son olarak şu hususu da belirtelim: Birden fazla evi olup da kiraya verenler, her ev için 3.600 TL’lik istisnadan ayrı ayrı yararlanamazlar. 3.600 TL’lik istisna tutarı, toplam kira gelirine uygulanır.”İfadelerini kullandı.
Haber:Cihan Kezer
News
